Voorbeelden van projecten waarin de beginselen van de kringloopeconomie zijn opgenomen:
- De Meuter is een speler in de bouwsector die gespecialiseerd is in sloop- en grondwerken. Het bedrijf wou zijn aanbod uitbreiden door bouwmaterialen uit het hergebruikcircuit aan te bieden en door de toegang tot deze materialen te vergemakkelijken voor de professionele bouwsector in Brussel. Via dit project poolt De Meuter de middelen afkomstig uit de bouwsector en verlengt het bedrijf de levensduur van de materialen.
- De ijsmaker Gaston heeft een project opgezet om sorbets en ijsjes te maken op basis van onverkocht fruit en zo alle gekochte fruitpurees, die allemaal in Frankrijk worden gemaakt, te vervangen door plaatselijk geproduceerde fruitpurees gemaakt van onverkocht fruit. Door ijs- en sorbetrecepten te ontwikkelen die bij 4°C bewaard kunnen worden, heeft Gaston bovendien de ecologische impact van het vervoer en de bewaring van zijn producten verlaagd.
- Pipaillon produceert biologische, seizoensgebonden, zelfgemaakte conserven afkomstig uit de korte keten, die bewaard worden in bokalen. In 2022 heeft de werkplaats een dienstverlening opgezet voor de verwerking van onverkochte producten of overschotten uit de landbouwproductie, waardoor de milieu-impact ervan wordt geoptimaliseerd.
- Om zijn ecologische voetafdruk te verkleinen heeft het plaatselijke, bijna honderdjarige bedrijf Les Savonneries Bruxelloises een project opgestart om stukken zeep te recupereren en te recycleren die afkomstig zijn uit de Brusselse hotelsector.
- VO Group is een speler uit de evenementen- en communicatiesector, die wil bewijzen dat er manieren bestaan om de milieu-impact van de activiteiten in zijn sector aanzienlijk te verlagen. In 2018 introduceerde de VO Group een “Impact Circular Toolkit”, die gratis beschikbaar is voor eventorganisatoren en sloeg daarmee een nieuwe weg in binnen de sector. De idee hierachter is om het voorbeeld te geven en zo te worden nagevolgd. Via de recente ontwikkeling van de “Impact Value Kit”, die momenteel getest wordt bij verschillende grote operatoren (grote bedrijven, ngo’s, de culturele sector, muziekfestival, Tedx, enz.), streeft VO zijn doelstellingen na om een geleidelijke omschakeling te bewerkstelligen in de sector, met name door ook de kringloopprestaties van de geanalyseerde activiteiten te berekenen!
Voorbeelden van projecten met een positieve sociale impact:
- Met zijn project KGS Green, gericht op andere vervoerswijzen voor een minder belastende logistiek, zorgt het bedrijf KGS voor talrijke indienstnemingen. KGS hecht veel waarde aan de werkomstandigheden en het welzijn van zijn bezorgers en wil hen daarnaast bewustmaken van zijn milieugerelateerde initiatieven. Het bedrijf wil ook bijdragen aan de socioprofessionele integratie, door met name interne opleidingen aan te bieden.
- Tijdens zijn producties wil het dansgezelschap Isabella Soupart, opgericht in 2005 als onderdeel van de vzw Made in Bruxelles, systematisch mensen aanwerven uit de Brusselse diversiteit, die beschouwd wordt als “de grootste troef van het gewest”.
- De brouwerij Brunehaut, die nog net van het faillissement gered kon worden in 2007, heeft een volledig nieuw bedrijfsproject en gedurfde waarden ontwikkeld, waardoor de situatie geleidelijk gestabiliseerd is. Concreet hebben de teams zich ingezet om de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de brouwerij volledig te verbeteren, met inbegrip van de sociale aspecten. Naast het inkopen van duurzame grondstoffen (plaatselijk, bio, enz.), het verstandig gebruik van water en meer aandacht voor de levenskwaliteit van zijn werknemers heeft Brunehaut een eerlijke prijs ingevoerd (via het gelijknamige label) om een fatsoenlijk inkomen te garanderen voor de boeren die de brouwerij bevoorraden. Het bedrijf heeft voortaan als doelstelling voor “een volledig duurzaam circulair ecosysteem” te gaan! Dit houdt ook verbeterde arbeidsomstandigheden in, zowel intern als bij de leveranciers.
Voorbeelden van projecten waarbij democratisch bestuur wordt ingevoerd:
- Het bedrijf Caméléon, dat het slachtoffer werd van concurrentie en van een opeenvolging van onvoorspelbare ongelukkige omstandigheden, werd gered door zijn werknemers in november 2020. Met flink wat steun van het gewest werd de BV Rengo opgericht, in de vorm van een overname door een vijftigtal vastberaden werknemers die er een belang in konden nemen! Tegelijk heeft Rengo zijn bestuurssystemen aangepast zodat alle medewerkers hun bijdrage kunnen leveren aan het reilen en zeilen van het bedrijf en aan de besluitvorming. Dit nieuwe model van collaboratief management stelt iedereen in staat de prestaties van het bedrijf en de werkomgeving te helpen verbeteren, autonomie te ontwikkelen en vooral de resultaten van de eigen beslissingen te waarderen. Het bedrijf is inmiddels stabiel en ontwikkelt zelfs nieuwe kringloopprojecten, met name op het gebied van upcycling.
- Bij NGroup, die radiostations als Nostalgie, CherieFM en NRJ uitzendt, heeft de mens altijd centraal gestaan. Maar het bestuur radicaal omgooien gebeurde niet van vandaag op morgen! Voortaan is het woord werk gebannen: we spreken over teamleden met een gezamenlijk doel. En we vertrekken vanuit het beginsel dat wie het weet ook diegene is die het doet: de beslissing wordt dus genomen waar de informatie is! De CEO noemt zichzelf een “Chief Encouragement Officer”, en de beslissingen worden met instemming genomen, in kringen die gevormd worden naargelang de behoeften en vereisten. De conflicten worden geregeld daar waar ze ontstaan, met de hulp van een facilitator als dit nodig blijkt. Deze collaboratieve governance impliceert een langetermijnvisie en transparantie. Maar wanneer de collectieve intuïtie wordt aangemoedigd, ontwikkelt het bedrijf zich in een opwaartse spiraal. En dat is onbetaalbaar!
- Aan het begin van de jaren 2020 ondervond de Galler-chocoladefabriek ernstige financiële problemen en heeft ze haar bestuursmodel ingrijpend veranderd en haar bedrijfsproject drastisch omgegooid door haar 4P-strategie te ontwikkelen: People, Planet, Profit and Purpose. Met deze nieuwe manier van werken wil Galler afstappen van het klassieke liberale systeem dat gebaseerd is op machtsverhoudingen, en eerder streven naar een “MarkEthic”, die sociale en milieurechtvaardigheid met elkaar verzoent. Ook binnen het bedrijf! Vertrekkend vanuit een klassiek hiërarchisch systeem heeft het bedrijf dus een volledig nieuw systeem van zelfbestuur in holacratie ontwikkeld, dat door alle 170 werknemers wordt ondersteund. Het werkt in “kringen” – gevormd volgens het tijdsbestek van het besluitvormingsniveau – die met elkaar samenwerken volgens de behoeften van het bedrijf en de werknemers. Het bedrijf heeft op die manier zijn bestuursstructuur versterkt, door zich te baseren op een collaboratieve beheermethode, en is zo sterker, veerkrachtiger en meer solidair geworden. De CEO bevestigt het: dankzij deze nieuwe wind die door Galler waait, kwam het bedrijf de verschrikkelijke overstromingen te boven die in 2021 zijn productieatelier hadden verwoest!
- Demute Studio is actief in de videogamesector. In de ultracompetitieve audiovisuele sector doet zich duidelijk een evolutie voor waarbij talenten geleidelijk uitgeput raken of zelfs opbranden, omdat ze vaak (te) zwaar op de proef worden gesteld. Om de druk op het personeel te verminderen alsook het welzijn op het werk en de ontplooiing van creativiteit te bevorderen heeft Demute Studio een structuur met een variabele hiërarchie naargelang de projecten ingevoerd. De loonspanning is ook beperkt dankzij het wegwerken van een grote kloof tussen de lonen, en meer bepaald het loon van de CEO. De winst wordt verdeeld onder de werknemers, rekening houdend met het doel elk jaar één VTE te creëren, met positieve discriminatie ten aanzien van vrouwen in een sector die nog altijd overwegend mannelijk is.